Çalışanları sağlık ve güvenlik yönünden işyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden korumak için alınması gereken önlemlere ilişkin usul ve esaslar 30.04.2013 tarih ve 28633 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik ” gereğince patlayıcı ortam oluşması ihtimali bulunan işyerleri “Patlamadan Korunma Dokümanı” hazırlamakla yükümlüdür. Bu yönetmelik kapsamında, patlayıcı ortamdan kaynaklanan özel risklerin değerlendirmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınmak zorundadır.
a) Patlayıcı ortam oluşma ihtimali ve bu ortamın kalıcılığı,
b) Statik elektrik de dâhil tutuşturucu kaynakların bulunma, aktif ve etkili hale gelme ihtimalleri,
c) İşyerinde bulunan tesis, kullanılan maddeler, prosesler ile bunların muhtemel karşılıklı etkileşimleri,
d) Olabilecek patlamanın etkisinin büyüklüğü.
Patlama riski, patlayıcı ortamların oluşabileceği yerlere açık olan veya açılabilen diğer yerler de dikkate alınarak bir bütün olarak
değerlendirilecektir. Patlamaların önlenmesi ve bunlardan korunmayı sağlamak amacıyla işveren, aşağıda belirtilen temel ilkelere
ve verilen öncelik sırasına uyarak, yapılan işlemlerin doğasına uygun olan teknik ve organizasyona yönelik önlemleri almaktan
sorumludur;
a) Patlayıcı ortam oluşmasını önlemek,
b) Yapılan işlemlerin doğası gereği patlayıcı ortam oluşmasının önlenmesi mümkün değilse patlayıcı ortamın tutuşmasını önlemek,
c) İşçilerin sağlık ve güvenliklerini sağlayacak şekilde patlamanın zararlı etkilerini azaltacak önlemleri almak.
İşletmeler; patlayıcı ortamın oluşmasını önlemek, patlamadan korunmak için gerekli tedbirleri almak için Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlar. Hazırlanacak dokümanda ortamda bulunan patlayıcı gaz ve sıvı buharların yanında toz ihtimali de değerlendirilmek zorundadır. Bu ihtimaller değerlendirilirken ortamda bulunan tehlikeli gaz ve sıvı buharları ile toz tespit edilmeli, yapılan tespitlere göre de zone bölgeleri belirlenmelidir. Yapılacak mühendislik hesaplamaları ile ortamda bulunan patlayıcı gaz, sıvı buharları ile tozun, etki ve yayılma mesafeleri (patlayıcı bölge büyüklüğü), askıda kalma süresi, yayılma özelliklerinin, belirlenmesi gerekir. Yapılacak bu çalışmalar, hem ATEX hem de TSE standartlarına uygun olmak zorundadır. Çalışma Bakanlığı iş müfettişlerinin denetimlerinde bu husus özenle kontrol edilmekte, zone bölgelerinin belirlenmesinde yapılacak mühendislik hesaplamalarına dikkat edilip edilmediğine bakılmaktadır.
Tüm bu veriler kapsamında; ekibimiz tarafından hazırlanacak “Patlamadan Korunma Dökümanı" ile, işletmeniz için gerekli olan patlamaların önlenmesi ve patlayıcı ortam oluşma ihtimaline karşı, çalışanların daha güvenli bir ortamda bulunmasına, işletmeniz için var olan risklerin belirlenmesinde güncel yönetmelikleri ve değişkenleri hesaplayarak size yol gösterecektir.
Patlamadan Korunma Dökümanı hazırlama Yükümlülüğü
ÇALIŞANLARIN PATLAYICI ORTAMLARIN TEHLİKELERİNDEN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELİK / Patlamadan korunma dokümanı
MADDE 10 – (1) İşveren, 6 ncı maddede belirtilen yükümlülüğünü yerine getirirken, ikinci fıkrada belirtilen hususların yer aldığı Patlamadan Korunma Dokümanını hazırlar.
(2) Patlamadan Korunma Dokümanında;
a) Patlama riskinin belirlendiği ve değerlendirildiği hususu,
b) Bu Yönetmelikte belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmesi için alınacak önlemler,
c) İşyerinde Ek-1’e göre sınıflandırılmış yerler,
ç) Ek-2 ve Ek-3’te verilen asgari gereklerin uygulanacağı yerler,
d) Çalışma yerleri ve uyarı cihazları da dahil olmak üzere iş ekipmanının tasarımı, işletilmesi, kontrolü ve bakımının güvenlik kurallarına uygun olarak sağlandığı,
e) İşyerinde kullanılan tüm ekipmanın 25/4/2013 tarihli ve 28628 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine uygunluğu,
yazılı olarak yer alır.
(3) Patlamadan korunma dokümanı, işin başlamasından önce hazırlanır ve işyerinde, iş ekipmanında veya iş organizasyonunda önemli değişiklik, genişleme veya tadilat yapıldığı hallerde yeniden gözden geçirilerek güncellenir.
(4) İşveren, yürürlükteki mevzuata göre hazırladığı patlama riskini de içeren risk değerlendirmesini, dokümanları ve benzeri diğer raporları birlikte ele alabilir.